05.05.2022. » 12:02
Op-ed - Sfidat e të rinjve në letërsi
Si të gjithë fëmijët, edhe unë kisha dëshirat e mia, jo ëndrra por dëshira të vërteta dhe në një farë mënyre i’a dola të i realizoja një pjesë të tyre. Sigurisht nuk e kam ëndërruar kurrë që një ditë do të bëhesha një shkrimtar duke shkruar të dhëna biografike dhe skica të jetës sime endacake. Momenti i vendimit për t'u larguar nga shtëpia në kërkim të vesës së lehtë dhe "Tokës së Premtuar" më ndryshoi rrënjësisht jetën.
Si të gjithë fëmijët, edhe unë kisha dëshirat e mia, jo ëndrra por dëshira të vërteta dhe në një farë mënyre i’a dola të i realizoja një pjesë të tyre. Sigurisht nuk e kam ëndërruar kurrë që një ditë do të bëhesha një shkrimtar duke shkruar të dhëna biografike dhe skica të jetës sime endacake. Momenti i vendimit për t'u larguar nga shtëpia në kërkim të vesës së lehtë dhe "Tokës së Premtuar" më ndryshoi rrënjësisht jetën.
Në atë mjedis, ku të rinjtë në Kosovë nuk duan të dëgjohen në momentet kur rrezikohet integriteti i njeriut dhe degradohet dinjiteti, kur jam ndjerë i kërcënuar dhe i turpëruar, kam vendosur të luftoj. Vendosa të kërkoja kushte më të mira jetese për ta lënë atmosferën e frikës ekzistenciale dhe ankthit të përditshëm në një botë tjetër. Libri “Rruga e të huajit drejt botës” është një vepër autobiografike e krijuar nga një sërë skicash dhe regjistrimesh të misionit filantropik të protagonistit, i cili përshkruan jetën e një të reje në Kosovë, e cila vendos të kërkojë ekzistencën e saj diku tjetër. Sfidë e madhe është edhe rruga drejt realizimit të një vepre letrare, sidomos për një artist të ri amator. Sot, në epokën e dixhitalizimit, ajo që u imponohet autorëve të rinj si pengesë fillestare është padyshim qasja e vështirë tek publiku, promovimi i veprave të tyre, depërtimi në skenën e leximit dhe sigurisht mbështetja e nevojshme financiare. Disi është bërë e veçantë për autorët që përpiqen për afirmimin e tyre se atë që e mendojnë fillimisht, shpesh përpara se të shkruajnë, është mënyra se si do të botoheshin veprat e tyre, pra… si të gjenin një shtëpi botuese që do të financonte një projekt të caktuar letrar. Problemi i parasë gjatë botimit, dhe më vonë, gjatë vendosjes së veprës së autorit si mallëra, është i pranishëm, por jo më i rëndësishmi dhe sigurisht jo primar, siç duket në pamje të parë. Skena letrare është e hapur për këdo që dëshiron të shkruajë dhe të botojë diçka në gjuhën e vet, por sado e bukur të duket në pamje të parë, ajo fsheh pengesa të panumërta e të pakapërcyeshme.
Bota moderne, e rënduar me një nevojë të pangopur për liri, i ka dhënë mundësinë secilit të botojë çfarë të dojë të pa vlefshme ose… më së shpeshti, pa asnjë cenzurë. Kjo liri e pakontrolluar hapi rrugën për ata që e afirmuan veten në një mënyrë krejtësisht të ndryshme. Si rrjedhojë, kjo çiltërsi dhe liri botimi ka shkaktuar një problem të ri që duket i pakapërcyeshëm për dikë që sapo ka shkruar një pjesë të veprës së tij dhe në të njëjtën kohë dëshiron që ajo të vihet në pah në publik. Publikimi dhe theksimi i gjithçkaje që shkruhet, pra hapi probleme të reja në skenën letrare, krijoi konfuzion të plotë zhanor, i cili shoqërohet me mungesë shije elementare, shpeshherë edhe kulture elementare. Kur bëhet fjalë për shkrimtarët që sapo i janë futur kësaj thirrjeje, përveç problemeve, ka edhe disa sfida që duhen kapërcyer përpara çdo angazhimi në botimin dhe prezantimin e veprave. Një nga problemet themelore, por edhe sfiduese, është orientimi zhanor në të cilin shkrimtarët fillestarë do të prezantonin aftësitë e tyre në të shkruar, kurse përkundër të gjitha pengesave, arrita të gjej një themel dhe të dërgoj zërin tim nga Kosova, për të dhënë sinjalin e marrëdhënieve të mira fqinjësore dhe bashkëjetesën me të tjerët. Në fakt, bëhet fjalë për faktin se shumë shkrimtarë nuk guxojnë të shkruajnë veprat e tyre në bazë të temave “të ndaluara” ose siç do të thoshte fjalori i recensentëve “të vështira”. E vërteta qëndron në faktin se realisht nuk ka tema "të vështira" dhe "të lehta", dhe se të shkruarit është një nga mënyrat e lashta për të treguar atë që nuk duhet harruar.
Në të ardhmen e afërt, përmes punës sime në ndërveprim me aktorët socialë në komunitet, dëshiroj të promovoj bashkëpunimin ndërkulturor dhe diversitetin kulturor, me të cilin dua ta afroj dorëshkrimin (romanin) tim me një shtresë më të gjerë shoqërore, sepse romani përshkruan jetën e të gjithë të rinjve në Kosovë. Arti dhe një fjalë e bukur nuk kanë ngjyrë, besim apo komb dhe nuk dinë për politikë, është një instrument për të shprehur ngjashmëritë dhe dallimet tona dhe një mënyrë për t'u njohur më mirë e afruar përmes tyre.
Lajmet e fundit
