22.07.2025. » 08:35
Në vendin ku horizontet preken, artistët takohen—si flakë që bashkohen, pa shuar njëra-tjetrën, por duke u ndezur më fuqishëm së bashku. Dallimet e tyre nuk krijojnë mure, por dritare. Kultura bëhet pasqyrë në të cilën bota shihet ndryshe—e ngjyrosur me drita të huaja, por megjithatë e vetja.
Nga ky takim lind një këngë ngjyrash, heshtjesh, lëvizjesh dhe zbrazëtish. Kultura nuk është vetëm një kornizë në të cilën jeton arti, por gjaku që rrjedh në damarët e saj, rryma e heshtur e krijimit, pikturimi magjik i kanavacës, akorde që formësojnë përqafime të padukshme dhe që fluturojnë mbi faqet e ngjarjeve mahnitëse. Në konstelacionin e saj, artistët gjejnë jo vetëm frymëzim, por një njohje enigmatike të njëri-tjetrit—sikur të gjithë, në gjuhët e tyre, flasin nga i njëjti thellim.
Kur artistët hyjnë në hapësirën e kulturës, ata nuk hyjnë në një galeri, por në një peizazh yjor kuptimesh, kujtimesh dhe impulse që tejkalojnë kohën—një pëshpëritje e së kaluarës dhe një britmë e së ardhmes. Prej saj lindin tregime që endin pëlhurën e botës. Artistët nuk pinë prej saj si nga një pus, por si nga një lumë që kurrë nuk ndalet.
Në këtë kuptim, ekspozitat, punëtoritë, rezidencat artistike dhe festivalet nuk janë vetëm vende tubimi, por kryqëzime të udhëve shpirtërore, vende magjie të qetë ku ndjeshmëri të ndryshme shkrijnë njëra-tjetrën në shprehje të reja e të shtresëzuara. Kultura nuk imponon formë—ajo ofron tokën. Në atë tokë, artistët mbjellin së bashku atë që nesër do të bëhet peizazhi i një epoke.
Në epokën e prekjes së pikseluar, artistët nuk lëvizin mbi harta, por përmes rrjeteve të dritës. Idetë e tyre udhëtojnë më shpejt se letra, më thellë se fjalët, duke krijuar peizazhe digjitale ku nuk pyetet “Prej nga je?”, por “Çfarë ndjen?”. Kultura nuk është më një përcaktim gjeografik, por ritmi i një zemre që jehon në kontekste shpirtërore.
Çdo kulturë ka simbolet, mitet dhe normat estetike të saj që artistët i përdorin si frymëzim.
Diversiteti kulturor, me të gjitha shtresat e tij të kuptimit, krijon një hapësirë të pafund të krijimit—si një ecës i qetë buzë kuptimit. Një hapësirë ku artistët mund të ëndërrojnë dhe të krijojnë së bashku. Ku liria e krijimit tejkalon identitetin. Kjo liri nuk do të thotë mungesë rrënjëve, por ndërthurje e tyre.
Kultura nuk është kufi, por horizont.
Dhe ndërsa bota vizaton kufij, artistët i fshijnë me ngjyra. Kultura nuk i pyet kush janë, por kë mund të prekin me artin e tyre.
Rreth autores
Jelena Milićević ka lindur në Mitrovicën e Kosovës. Shkollën fillore e ka ndjekur në Zveçan, ndërsa gjimnazin në Mitrovicën e Kosovës. Është aktiviste në sektorin joqeveritar dhe flet gjuhën italiane dhe angleze. Studimet themelore dhe master i ka përfunduar në klasën e profesorit Žarko Vučković, në Departamentin e Arteve Figurative, programi studimor Pikturë, në Fakultetin e Arteve, Universiteti i Prishtinës – Zveçan – Mitrovicë e Kosovës. Ka marrë pjesë në ekspozitat vjetore studentore të Fakultetit të Arteve, Universiteti i Prishtinës – Zveçan – Mitrovicë e Kosovës.
Lajmet e fundit